اگر بخواهیم تعریف درستی از اعتماد به نفس داشته باشیم در حقیقت شرایط روحی که شخص در آن به دلیل تجربه‌های قبلی، به مهارت‌ها و استعدادهای خود در انجام کارها اعتماد دارد، گفته می‌شود.
داشتن اعتماد به نفس، در پیشرفت و موفقیت‌های یک فرد نقش مهمی دارد. بر اساس تحقیقات انجام شده پژوهشگران دریافتند که اعتماد به نفس در کودکان تا سن پنج سالگی شکل می‌گیرد.
افرادی که اعتماد به نفس پایین دارند، نسبت به خودشان سخت گیر هستند. این افراد خودشان را باور ندارند و نمی‌توانند تعریف و تمجید دیگران را بپذیرند، نسبت به خود شک دارند و تصور می‌کنند لایق تعریف و ستایش دیگران نیستند.
دلیل اعتماد به نفس پایین چیست؟
یکی از معمول‌ترین مشکلات افراد در جامعه اعتماد به نفس پایین است. خوب است افراد مبتلا بدانند که کمبود اعتماد به نفس ، به هیچ وجه تقصیر آن‌ها نیست زیرا عواملی در گذشته این افراد باعث به وجود آمدن این مشکل شده است. این عوامل در هر فرد متفاوت است و به‌طور کلی فاکتورهایی مانند ژن، عوامل فرهنگی، تجربیات کودکی، تربیت خانواده‌ها و اتفاقاتی که در زندگی افراد رخ می‌دهد، می‌تواند بر ایجاد این موضوع نقش مهمی ایفا کند.
اکثر مواقع، پایین بودن اعتماد به نفس ریشه در دوران کودکی ما دارد. زیرا شخصیت کودکان از دوران کودکی پایه‌ریزی می‌شود. تمامی مشکلات و تجربیات منفی دوران کودکی ما می‌تواند بر زندگی حال و آینده ما تأثیر گذار باشد. پس ضروری است خانواده‌ها این موضوع را مدنظر قرار دهند و در تربیت صحیح کودک خود نهایت تلاش را به‌کار بگیرند.
عواملی که در شکل‌گیری اعتماد به نفس پایین در سنین کودکی نقش دارند، شامل موارد زیر می‌باشد.
- تنبیه و مجازات مداوم
- بی توجهی والدین به کودک
- فحش و پرخاش شدید
- زورگویی و تحریم شخص
- دعوای والدین
- ضربه روحی
- ایجاد شرایط تنش زا و استرس زا
- عدم تحسین، حمایت و محبت به کودک
اعتماد به نفس پایین
عدم اعتماد به نفس چگونه در یک فرد شکل می‌گیرد؟
همانطور که در بالا توضیح دادیم برخی افراد از کودکی اعتماد به نفس پایینی دارند. سرزنش و تحقیر کودکان توسط بزرگسالان، تجربیات تلخ کودکی، تمسخر قرار گرفتن و زورگویی همه این عوامل اعتماد به نفس را کاهش می‌دهند. در بزرگسالان نیز عواملی مانند بیکاری، نداشتن چهره زیبا، درآمد پایین، شکست عشقی، شوک ناگهانی و موارد دیگر عزت نفس و اعتماد به نفس فرد را تحت الشعاع قرار می‌دهد. در ادامه این مطلب به معرفی فاکتورها و دلایل پایین بودن اعتماد به نفس می‌پردازیم.
سن افراد
بر اساس مطالعات انجام شده بر روی ۴۸ کشور، این نتایج به دست آمد که به طور معمول، اعتماد به نفس از دوران نوجوانی تا میانسالی افراد افزایش می‌یابد. طبق نتایج و بررسی‌های صورت گرفته، اعتماد به نفس در نزدیکی ۶۰ سالگی به بیشترین میزان می‌رسد، اما با عبور از مرز ۶۰ سالگی اعتماد به نفس کاهش پیدا می‌کند. وضعیت اقتصادی و سلامت جسمی دو عامل مهم در کاهش اعتماد به نفس محسوب می‌شوند.
بیشتر بخوانید: برای بالا بردن اعتماد به نفس خود چه کنیم؟
فیزیک بدنی
یکی از دلایل اعتماد به نفس پایین در کودکان و نوجوانان چاقی و اضافه وزن است؛ زیرا ممکن است این افراد مورد تمسخر و سرزنش دیگران قرار بگیرند. این افراد اصولا تنها هستند یا دوستان کمتری دارند؛ این قضیه اعتماد به نفس افراد را در دوران کودکی و سال‌های بعد کاهش می‌دهد.
جنسیت و چهره افراد
بر اساس پژوهش‌ها، اعتماد به نفس پایین در زنان بیشتر از مردان است. یکی از دلایل این موضوع سنت‌ها و باورهای غلط در جامعه است. اگر چه تفاوت‌های شخصیتی میان زنان و مردان وجود دارد. مردان سریع تصمیم می‌گیرند و کم پیش می آید نظر خود را عوض کنند. این رفتار خاص به خاطر وجود یک عامل درونی قدرتمند در بدن آن‌ها است. عاملی که باعث می‌شود مردان اعتماد به نفس بالاتری برای انجام کارها داشته باشند.
اعتماد به نفس چهره نیز یکی از موضوعاتی است که کمتر از آن صحبت می‌شود. بعضی از خانم‌ها به دلیل نداشتن چهره زیبا اعتماد به نفس پایینی دارند؛ در حالی که باید بدانند خیلی از آقایان به چهره اهمیت زیادی نمی‌دهند و به خصوصیات اخلاقی طرف مقابلشان بیشتر توجه دارند. این قبیل از افراد بهتر است برای بالا بردن اعتماد به نفس خود بر روی خودشان بیشتر کار کنند.
وضعیت روحی و روانی
در یک پژوهش مشخص شد خصوصیاتی مانند شوخ‌طبعی، مشارکت‌های اجتماعی و فعالیت‌های گروهی نقش مثبتی در تقویت اعتماد به نفس افراد دارد. اشخاصی که در جمع حاضر نمی‌شوند و منزوی هستند، اکثرا اعتماد به نفس پایین‌تری دارند. این موضوع می‌تواند در خصوص اعتماد به نفس پایین در نوجوانان مطرح باشد.
اعتماد به نفس پایین بر جنبه زندگی ما چه اثراتی می گذارد؟
پایین بودن اعتماد به نفس
اعتماد به نفس پایین در زندگی ما نقش مهم و پررنگی دارد و می‌تواند اثرات منفی زیادی بر جا بگذارد. برخی از این اثرات به شرح زیر می‌باشد.
اعتماد به نفس پایین باعث سردرگمی در روابط عاطفی می‌شود
در صورت داشتن اعتماد به نفس پایین، این احتمال وجود دارد که دیگران با شما رفتار درستی نداشته باشند. اگر دیگران کمی به شما محبت و خوش رفتاری کنند، ممکن است شما بیش از اندازه خوشحال شوید و احساسات غیر واقعی نسبت به این افراد نشان دهید. حتی ممکن است دیگران این رفتار شما را با عشق و عاشقی اشتباه بگیرند و شما را طرد کنند.
کمبود اعتماد به نفس باعث می‌شود شما خود را دست پایین بگیرید
ممکن است این تصور به شما دست دهد که طرف مقابلتان زیادی برای شما خوب است و خود را لایق خوشبختی ندانید. علت این موضوع این است که شما خودتان را دوست ندارید و خود را لایق خوشبختی نمی‌دانید. در نتیجه چگونه انتظار دارید به موفقیت و سعادت نزدیک شوید. با این تصور اشتباه ارزش خود را پایین می‌آورید و ممکن است حتی شریک زندگیتان را از دست بدهید.
در محیط کار ممکن است کارفرمایان توانایی‌های شما را جدی نگیرند
بسیاری از افراد با استعداد، اعتماد به نفس پایینی دارند. زیرا نمی‌دانند چگونه باید این استعداد را نشان دهند. این افراد در جلسات کاری ساکت و آرام هستند؛ در مکالمات و گفتگوهای خود از کلمات “ببخشید” و “شاید” بیش از حد استفاده می‌کنند. اصولا کارفرمایان از این افراد به عنوان اشخاص بی‌استعداد یاد می‌کنند و ترجیح می‌دهند که با این قبیل افراد همکاری نکنند.
اعتماد به نفس پایین باعث افسردگی می‌شود
به مرور زمان اعتماد به نفس پایین باعث افسردگی می‌شود. افسردگی خود مانع از پیشرفت و تحقق افراد در رسیدن به اهدافشان می‌شود. این گونه افراد در جامعه دچار سرخوردگی و شکست می‌شوند و نمی‌توانند به خواسته‌ها و اهداف خود برسند.
نتیجه گیری
اعتماد به نفس یکی از اصلی‌ترین محرک‌ها برای رسیدن به پیشرفت و موفقیت است. شما عزیزان می‌توانید با شناخت بهتر و رفع ضعف‌های خود، اعتماد به نفس لازم را به دست آورید. به منظور تقویت اعتماد به نفس، همانند هر توانایی و مهارت دیگری باید تمرین داشته باشید تا بتوانید آن را در مسیر درست مدیریت کنید. لازمه رسیدن به آن تلاش، همت، صبر و ثابت قدم بودن است. روی بهتر شدن خودتان کار کنید. این موضوع را مدنظر قرار دهید که اعتماد به نفس می‌تواند شما را در رسیدن به اهدافتان یاری کند. پس باید آماده باشید که پس از سعی و تلاش برای افزایش اعتماد به نفس خود، بتوانید به موفقیت برسید.
لیمووو برای سلامتی روح شما و افزایش اعتماد به نفستان مطالب زیر را نیز پیشنهاد می‌کند:
آیا شما اعتماد به نفس کاذب داری؟؟؟
